Deja vu'yu çoğu kişi bilir, insanın yeni bir durumu zaten yaşamış gibi hissetmesidir. Bir de Jamais Vu varmış, bu da tanıdık bir durumun yaşanmamış gibi hissedilmesi anlamına geliyormuş. Fransızca'da "hiç görülmedi" anlamına denk gelen bu kavramı gözlemlemek için yapılan bir deney şu şekilde:
Leeds Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada 92 gönüllüden 60 saniye içinde 30 kere "kapı" kelimesini yazmaları istenmiş. Deneye katılanların yüzde 68'i jamais vu semptomları göstermeye başlayarak kapı kelimesi hakkında şüpheye düşmeye başlamışlar. Bu şüphelerden bazıları şöyle: "Kapı uydurma bir kelime gibi geldi.", "Doğru kelimeyi yazdığımdan şüphelenmeye başladım.", "Sanki yanlış yazıyorum." vs.
 |
| "Deja-vu Destek Grubu", "Zili sadece bir kez çalın!" |
Araştırmayı yürüten kişi Dr. Moulin, birçoğumuzun bu hissi yaşadığını iddia ediyor. Örneğin bir yüze veya kelimeye uzun süre bakarsanız, anlamını yitirdiği hissine kapılırsınız diyor. Bunun için aynaya bir süre bakmak yeterli aslında, Doktor haklı olabilir.
Buna benzeyen başka bir fenomen de "dilimin ucunda" etkisi, merak etmeyin onun da bir Fransızca adı var: presque vu. Bu kavram, tahmin edileceği üzere, tanıdık bir şeyin kısa sürede hatırlanamamasına karşılık geliyor. Sara ve benzeri beyin rahatsızlıklarına sahip kişilerin "dilimin ucunda" kavramını daha çok hissettikleri söyleniyor. Anton Çehov'un bunun üzerine kurulu bir de kısa hikayesi var, bu adresten İngilizcesi okunabilir.
Son olarak, bir araştırmada, incelenen 51 lisan arasından 45'inin 'dilimin ucunda' kavramını açıklamak için içinde dil kelimesinin geçtiği söz öbeklerine sahip olduğu bulunmuş.
0 yorum:
Yorum Gönder