31 Aralık, 2009

90 - Neden Uyuruz?

Perşembe, Aralık 31, 2009 Gönderen Berna Arslan , , , , 1 yorum

Bu soruya hepimizin vereceği birkaç cevap vardır: Dinlenmek için, çocukların büyümesi için gibi. Ancak biliminsanları bu soruya henüz bir cevap bulamadı. Ömrümüzün üçte birini uyuyarak geçirmemize rağmen neden bunu yaptığımızı tam olarak bilmememiz oldukça ilginç.

Tarih boyunca uyumamanın etkilerini gözlemlemek ve belki de uykusuz kalma süresinin rekorunu kırmak için uzun süre uyumamayı deneyen kişiler olmuş. Düzenli olarak sağlık kontrolleri yapılan bu kişilerde bir gerileme görülmemiş. Buradan çıkarılan sonuç da, uykunun yemek-içmekten farklı olduğu. Çünkü uzun süre yiyecek veya içecek bir şey bulamayan insanın sağlığı ciddi bir şekilde geriler, hatta yaşamını kaybedebilirken, aynı durum uyku için geçerli değil.



Ancak uykusuz kaldığınız gecelerde farketmişsinizdir, bir süre sonra anlama kapasitesi düşer, kafanızda bir yorgunluk hissedersiniz. Bu konuda yapılan araştırmalar gösteriyor ki; hafıza, mantıklı karar verme, planlama, zaman hissi gibi yeteneklerde bir azalma meydana geliyor.

Bunun dışında 17 saat uyanık kalan kişilerin performanslarının, iki kadeh şarap içmiş kişilerinkine benzer olduğu gözlenmiş (0.05% alkol oranı). Bu da ABD'de yasal araba kullanma sınırıymış (herhalde Türkiye'de de böyledir).

Uykunun amaçlarından birinin
öğrenmek olduğu tartışılmış. İlkokuldan hatırlarsınız, şiir ezberlettirilen zamanlarda bir türlü ezberlenemeyen şiirler, sabah kalkınca insanın aklında olurdu. Bu alanda birçok çalışma yapılmış ve uykunun en azından bir kısmının öğrenme ve hafızayla alakalı olduğu görülmüş.

Tarihte ilginç örnekler de biliminsanlarının karşısına çıkmış tabii. Örneğin, yanılmıyorsam İngiltere'de, bir kadın
günde bir saat uyuyormuş. Bu kişiyi incelemek istemişler ve uyku laboratuvarına götürmüşler. Ancak uyuması için ikna etmek oldukça zor olmuş, ilk birkaç gece tüm araştırmacılarla muhabbet ederek onları ayakta tutmuş.

Biraz da ünlülerden bahsetmek gerekirse,
Thomas Edison uykunun zaman kaybı olduğunu düşünüyormuş. Napoleon, Florence Nightingale ve Margaret Thatcher da günde 4 saat uyuyorlarmış.

1 yorum:

Murat Beyabat dedi ki...

Tam hatırlamıyorum şimdi ama beyin çalıştıkça ortaya çıkan isotopları mı ne temizlemede kullanılıyordu derin uyku. Araştırma yapmışlar bi de bunun üstüne, adamların parmaklarına bir şey bağlayıp uyarmışlar bütün gün. gece uyku esnasında o parmağa denk gelen somatosensory korteks bölümünde delta uykusu daha uzun süreli gözlenmiş.