03 Temmuz, 2012

Konuk yazardan: "Analog fotoğrafçılık ölmedi - 2.Bölüm"


Bu yazıda konuk yazarımız kargakara, günümüzde çok popüler olan instagram etkisinin nereden ilham aldığını ve bu etkinin analog fotoğraf makineleri ile nasıl yakalandığını anlatıyor.
Bu serinin ilk yazısına buradan, yazarın tüm yazılarına ise buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.


Hepiniz instagramı duymuşsunuzdur. Bu aralar iphone'da kullanılan pek popüler bir resim editörü. Peki instagramın esinlendiği fotoğrafçılık alanını hiç merak etmiş miydiniz? 

Analog fotoğrafçılık, profesyonel anlamda halen daha sarsılmaz bir yere sahip. Kendinize güveniyorsanız 35mm film formatını kullanan SLR makinenizle bile dijital fotoğraf makineleri ile rahatlıkla yarışır ve tatmin edici sonuçlar alabilirsiniz.

Fakat amatör bas-çekçiler için dijital fotoğrafçılık çok daha avantajlı. Artık bir cep telefonu ile bile tatmin edici anı fotoğrafları çekebiliyorsunuz. Ayrıca instagram gibi fotoğraf düzenleme programları kullanarak ilginç kareler elde edebiliyorsunuz.

Analog fotoğrafçılık ise bu noktada bize ilginç bir alternatif sunuyor: Plastik oyuncak kameralar! Plastik ve oyuncak kelimeleri yan yana geldiğinde içinizden analog fotoğrafçılık böyle mi yaşayacaktı demiş olabilirsiniz. Fakat havalı bir iphone'dan instagram süzgeciyle çıkan rüyamsı kareleri sevdiyseniz ve bu kareleri gerçekten çekmeye hevesliyseniz yazının devamını okuyun derim. Çünkü bu fotoğrafların sırrı oyuncak kameralarda!

Zamanında herkesin alabilmesi için oldukça ucuza mal edilen plastik merceğe sahip ucuz işçilik ürünü fotoğraf makineleri, günümüzde analog fotoğrafçılıkta amatör çizgide uzun süredir devam eden lomografide yer buluyor. Lomografiye isim babası olan Lomo aslında Rusya'da kaliteli lensler üreten bir firma. Tam adı Lomo; Leningradskoye Optiko Mechanichesckoye Obyedinenie (Leningrad Mercek ve Mekanik Fabrikası).

Lomo fabrikası aynı zamanda günlük kullanım için ve herkesin alabileceği şekilde olabildiğince ucuz Lomo LC-A’yı üretti. Lomo LC-A, Lomo Kompakt Otomatik kelimelerinin kısaltılmasıdır. 1984 yılında Cosina CX-2 model fotoğraf makinesi tasarımından yola çıkarak üretilen makine; sabit odak, 35mm film kullanma, yaprak diyaframa ve alan netleme sistemine sahipti. Bu makinenin o kadar çok tutkunu oldu ki, firma bu modelin üretimini 2005 yılına kadar devam ettirdi. Daha sonra yerini Lomo LC-A+’ya bıraktı. Bu makineler bir dönem gövdesi Çin'de, lensi Rusya'da üretilirken yakın zamanda (2007) üretimin tamamı Çin'e kaydı.



Lomo’nun batı için keşfediliş tarihi ise 1991 senesi. Bu yılda bir grup Avusturyalı öğrenci Prag'da bu makine ile tanışıyor ve böylelikle lomografi doğmuş oluyor. Detaylı kronoloji için buraya ve buraya göz atabilirsiniz.
Lomo LC-A ile çekilen fotoğraflarda kenarlarda oluşan kararmalar (vignetting), merkezden uzaklaşırken oluşan "blur"laşma (dreamy effect) ve doğal olmayan renkler, gerçeküstü fotoğrafların ortaya çıkmasına yol açıyor. Aşağıda Lomography sitesinden alınma örnek fotoğraflarda bu efektleri inceleyebilirsiniz.



Lomo'nun açtığı yolu pek çok ucuz makine de takip ederek piyasada kendine yer açtı. Bu makineler genellikle plastik lensli, orta format film kullanan oyuncak makinelerdi ve Lomo'ya ek olarak ışık sızıntıları ile çok değişik tecrübeler sunmaktaydı. Bu oyuncak kameralardan (toy cameras) Holga ve Diana en çok tutan markalardır. İki makine de orta format kullanır.
 
Aşağıdaki fotoğraflar Diana F+ ile çekilmiş örneklerdir:

Uzun pozlama ile elde edilmiş bir resim
-->
Arka planın blurlaşması ve kenarlardaki kararma dijital bir makineden çıkacak sıradan bir fotoğraf karesini çok daha anlamlı kılmış.
-->
Aşağıdaki resimler ise Holga'dan çıkan resimlerdir:

Doğal olmayan renklerin güzelliği

Sağ üst köşede oluşan kırmızı renkteki ışık sızıntısını da görebilirsiniz

Yukarıdaki fotoğraf ise multiple exposure (bir film karesine üst üste resim çekme) tekniği ile yapılmıştır. Bu makinelerde filmi ileri sarma manuel olduğu için, siz sarmadıkça üst üste istediğiniz kadar fotoğrafı bindirebilirsiniz.
Bu işlemi daha ilginç kılan, çektiğiniz bir film rulosunu (örneğin İstanbul'da çekmiş olun) başka bir ülkedeki lomo kullanıcısına yollayarak aynı rulo üzerine çekilecek resimlerle (örneğin Paris'te) çok ilginç sonuçlar elde edebilmenizdir. Böylelikle Eyfel kulesi ile Dolmabahçe Sarayı'nı yan yana ya da üst üste görmek işten bile değil. Bu akıma “Film swapping” denmekte. Bu sayfada bu aktiviteyi gerçekleştiren grubun resimlerine ulaşabilir, isterseniz grupla iletişime geçerek kendi çektiğiniz fotoğrafları yollayabilirsiniz. Bu sayfada ise İspanya ve New York'ta çekilmiş bir fotoğraf karesinin örneği bulunmakta.

Son olarak hangi kamerayı almalıyız? Bu makineler ucuz olması ve herkesin ulaşabilmesi için üretilmiştir. Fakat kapitalizm fırsatları görmüş ve çoktan ağlarını örmüş bulunmakta. Lomo LC-A+'ın ülkemizdeki fiyatı üst düzey kompakt makinelerle yarışmaktadır. Lomography’nin Türkiye satış sitesindeki Lomo'lar 750 tl ile 1100 tl arasında değişmektedir.

2 yorum:

Adsız dedi ki...

Yazın o kadar yardımcı oldu ki, çok teşekkürler :) Peki LOMO makine almayı düşünüyorum önereceğin bir model var mı ? Yani bir alışveriş sitesinde fiyatları 200 civarı.. LOMO HOLGA 120GCFN iyi mi ?

kargakara dedi ki...

Holga plastikten ve kalitesi dusuk malzemeden yapildigi icin en ucuz modelini almanizi tavsiye ederim (120N). Bu modele disaridan flas takilabildigi icin makine bozuldugu zaman flasiniz elinizde kalacaktir. Ayrica belirttiginiz fiyat cok yuksek kesinlikle ebay'i tercih edin. En basit modelini 50 liraya alirsiniz. Bu arada Holgalarin orijinalleri plastik lensli oldugu icin cam lensli olan modelleri kullanmamanizi tavsiye ederim.