11 Temmuz, 2011

289 - Avrupa dillerinde Gün İsimlerinin Kaynağı

Pazartesi, Temmuz 11, 2011 Gönderen Berna Arslan , , , 2 yorum

Avrupa dillerinin çoğunda gün isimlerinin kaynağı eski inanışlara dayanıyor. Tek tek incelediğinizde oldukça ilginç bir durum, çünkü bugün kullanılan gün isimleri artık varolmayan inançların tanrı ve tanrıçalarına dayanıyor.

Haftanın ilk günü Pazar olarak görülüyor. Sunday, adından da anlaşılabileceği gibi Güneş'in Günü anlamına geliyor; bir Pagan tatil günü. Haftanın ikinci günü olan Pazartesi, yani Monday ise Ay'ın Günü demek. 
Salı'yla devam edelim: Tuesday, Tyr isimli germen savaş ve adalet tanrısından geliyor. Romalılar ise bu günü savaş tanrıları Mars'a atfetmiş, bu nedenle bu kaynaktan gelen dillerde örneğin İtalyanca'da, Salı günü Mars'a dayanıyor: martedi.

Çarşamba, yani Wednesday tanrı Odin'i (Wodan) onurlandırmak için adlandırılmış. Romalılar ise bu günü Merkür adlı tanrıya göre adlandırmış (örneğin Fransızca'da Çarşamba=mercredi). Perşembe de farklı Tanrılara göre adlandırılmış bir gün. Almanca, İngilizce ve Danca'da bu günün adı tanrı Thor'a dayanırken; Fransızca, İtalyanca ve İspanyolca'da kaynak tanrı Jove/Jüpiter (örneğin İspanyolca'da bu günün adı jueves). 


Cuma günü için de kültürler içinde bir ayrım sözkonusu. Kuzeyli ülkeler bu günü tanrıça Frigg'e atfederken, güney ülkeleri bu günü tanrıça Venüs'e adamış. Son olarak Cumartesi ise Satürn'ün günü.

2 yorum:

melih dedi ki...

harika bi yazı. çok güzel!

fransızcada pazar gününe dimanche denir, bu da (en kolay ifade ile) "dieu" yani tanrı kelimesini ifade eder. bir başka deyişle baş tanrı, güneş.
lundi : lune
mardi : mars
mercredi: mercur
jeudi: jupiter
vendredi: venus
samedi: saturday

-di (diurne kelimesinden, latince olsa gerek) son eki gün anlamına geliyor, ingilizcede "day" almancada "tag" olarak ifade ediliyor gün kelimesi, aynı ses.

peki fransızcada niçin jour?
bilen varsa beri gelsin bi zahmet.






BBÖ dedi ki...

teşekkür ederim.

fransızca kelimeleri eklemeniz çok iyi oldu.